جزوه فیزیولوژی(قسمت دوم)
جزوه آمادگی آزمون کارشناسی ارشد سراسری رشته تغذیه ویژه کنکور سال 95
فصل اول: سلولهای خونی، ایمنی و انعقاد خون
گلبولهای قرمز خون
گلبولهای قرمز خون که اریتروسیت هم نامیده میشوند حاوی پروتئینی به نـام هموگلـوبین هسـتند کـه اکسـیژن را از
ریهها به بافتها حمل میکند. اگر هموگلوبین در داخل گلبولهای قرمز محصول نباشد، از کلیهها فیلتره . میشود
گلبولهای قرمز همچنین حاوی آنزیم کربنیک انهیدراز هستند که واکنش میـان آب و دی اکسـید کـربن را بـرای تولیـد
COH 32 می اسید کربنیک (
) کاتالیز کند. این امر سبب میشود تا در داخل گلبول قرمز عمـل بـافری شـدن خـون نیـز
انجام بگیرد.
شکل و غلظت گلبولهای قرمز خون
گلبول قرمز طبیعی به شکل یک قرص مقعرالطرفین است که نازكترین بخش آن مرکـز گلبـول مـیباشـد. البتـه شـکل
گلبول قرمز در خلال عبورش از مویرگها تغییر می . یابد
در مردان سالم، میانگین تعداد گلبولهای قرمز در هر میلیمتر مکعب خون 5200000 و در زنان سالم 4700000 عـدد
. میباشد
هر گلبول قرمز می تواند حدود 34 گرم هموگلوبین را در هر 100 میلیلیتر از سلول تغلیظ نماید. به طوری که در مـردان
طبیعی در هر 100 میلیلیتر خون به طور متوسط 15 گرم هموگلوبین و در زنان طبیعی در هر 100 میلیلیتر خـون 14
گرم هموگلوبین وجود دارد.
تولید گلبول قرمز
گلبولهای قرمز که در ابتدا دارای هسته میباشند در هفتههای نخست زندگی رویانی در کیسه زرده تولید مـیشـوند. در
سه ماه دوم بارداری، کبد به محل اصلی تولید گلبولهای قرمز تبدیل میشود؛ اگر چه مقداری نیز در طحال و گـرههـای
لنفاوی تولید میگردند. سپس در ماههای آخر بارداری و پـس از تولـد، گلبـول قرمـز منحصـراً در مغـز اسـتخوان تولیـد
میگردد. مغز تمامی استخوان ها تا سن 5 سالگی قادر به تولید گلبول قرمز هستند ولی پس از آن، مغز استخوان های دراز
به غیر از قسمت پروگزیمال استخوانهای بازو و درشت نی در سال 20 سالگی از چربی انباشته شده و نمیتوانند گلبـول
قرمز بسازند، اما مغز استخوانهای پهن مانند مهرهها، جناغ و دندهها تا آخر عمر میتوانند گلبول بسازند. فیزیولوژی )
شکل 1- 6 مراحل ساخت سلولهای خون را نشان میدهد. کلیه سلولهای خون از یـک سـلول بـه نـام سـلول بنـادین
خونساز چند ظرفیتی (Pluripotent hematopietic stem cell . ) مشتق میگردند
از این سلولها، سلو لهای بنیادین متعهد ساخته میشوند که قادرند کلونیهای خاصـی از سـلولهـا را تولیـد نماینـد بـه
طوری که از سلولهای متعهد، به طور مثال واحد کلونیساز اریتروسیت که مسئول تولید گلبولهـای قرمـز اسـت تولیـد
میگردد. همچنین واحدهای کلونیساز گرانولوسیت و مونوسیت نیز به همین ترتیب تشکیل . میگردند
رشد این سلولها تحت تأثیر القاءکنندههای رشد زیادی انجام میگیرد که یکی از مهمترین آنهـا اینترلـوکین – 2 اسـت.
تمایز این سلولها نیز توسط القاءکنندههای تمایز صورت میگیرد که باعـث تمـایز آنهـا بـه سـلولهـای مختلـف خـونی
. میگردند
مراحل تمایز گلبولهای قرمز خون
اولین سلول حاصل از کلونی سازنده گلبول قرمز، پرواریتروبلاست است. هر کدام از پرواریتروبلاستها چندین بـار تقسـیم
میشوند و اولین نسل از آنها، اریتروبلاست بازوفیلی میباشد که میتواند رنگهای بازی را به خود بگیـرد. ایـن سـلولهـا
حاوی مقدار کمی هموگلوبین هستند، به تدریج محتوای هموگلوبین در آنها زیاد شده، هسته کوچـک مـیشـود و شـبکه
آندوپلاسمی هم از بین میرود. در این زمان این سلولها رتیکولوسیت نامیده میشـوند. رتیکولوسـیتهـا حـاوی بقایـای
دستگاه گلژی، میتوکندری و چند ارگانل سیتوپلاسمی دیگر هستند. رتیکولوسیتها یا عمل دیاپدز (عبور از منافذ غشای
مویرگی به وسیله فشرده کردن خود) در مغز استخوان وارد مویرگهای خونی میشوند. رتیکولوسـیتهـا ظـرف 1 الـی 2
روز پس از ورود به مویرگهای خونی به اریتروسیتهای بالغ تبدیل می . شوند
به طور کلی، غلظت رتیکولوسیتها در خون کمتر از 1 % است. تمام مراحل ساخت گلبول قرمز در شکل 2- 6 آورده شدهاست.
فهرست مطالب
فصل اول: سلولهای خونی، ایمنی و انعقاد خون ................................................................................................14
گلبولهای قرمز خون ............................................................................................................................. 14
شکل و غلظت گلبولهای قرمز خون................................................................................................ ............ 14
تولید گلبول قرمز................................................................................................................................ .. 14
مراحل تمایز گلبولهای قرمز خون................................................................................................ .............. 15
تنظیم تولید گلبولهای قرمز خون................................................................................................ .............. 15
بلوغ گلبولهای قرمز خون ....................................................................................................................... 17
ساخت هموگلوبین................................................................................................................................ . 18
متابولیسم آهن................................................................................................................................ ..... 19
جذب آهن از دستگاه گوارش .................................................................................................................... 20
تخریب گلبولهای قرمز خون.................................................................................................................... 20
آنمیها ( کمخونیها) .............................................................................................................................. 21
آنمی ناشی از خونروی ............................................................................................................................ 21
آنمی آپلاستیک................................................................................................................................ .... 21
آنمی مگالوبلاستیک............................................................................................................................... 21
آنمی همولیتیک ................................................................................................................................ ... 22
اثر آنمی بر دستگاه گردش خون ................................................................................................ ................ 22
پلیسیتمی................................................................................................................................ .......... 23
تأثیر پلیسیتمی بر دستگاه گردش خون................................................................................................ ....... 23
مقاومت بدن در برابر عفونت ..................................................................................................................... 23
لوکوسیتها و ویژگیهای عمومی آنها ................................................................................................ .......... 24
تولید گلبولهای سفید خون..................................................................................................................... 24
عمل نوتروفیلها و ماکروفاژها.................................................................................................................... 25
دستگاه رتیکولوندوتلیال ...........................................................................................................................26
ماکروفاژهای بافتی ................................................................................................................................ .26
التهاب................................................................................................................................ ............... 27
خطوط دفاعی در برابر عفونت.................................................................................................................... 28
عمل ائوزینوفیلها ................................................................................................................................ . 29
عمل بازوفیلها................................................................................................................................ ..... 29
لوکوپنی................................................................................................................................ ............. 30
لوکمی................................................................................................................................ 30
نوع فایل:Pdf
سایز: 2.87mb
تعداد صفحه:184