تعهد سازمانی و کاری
لزوم توجه به انسان و ابعاد وجودی او در مدیریت و مطرح شدن بحث مدیریت روابط انسانی در سازمان ها، تحقیقات مربوط به رفتار انسانی را وسعت بخشید، و دریچههای تازه ای را به روی اندیشمندان اجتماعی گشود كه یكی از آنها (اخلاق كار) و «تعهد كاری» است. این مفهوم كه امروزه جایگاه مهمی را در تحقیقات مذكور از آن خود ساخته است، بیش از هر چیز ناشی از اعتقاد شدید فرد به سازمان و پذیرش اهداف آن و تلاش در جهت رسیدن به آن اهداف است. در نتیجه این دو عامل، نوعی وابستگی عاطفی و روانی در فرد شكل میگیرد كه او را مایل به ابقا در سازمان میكند.
درباره اینكه چه عاملی به وجود آورنده این تعهد در افراد است دو دیدگاه كاملا متفاوت ارایه شده است كه یكی از آنها تعهد را امری عاطفی یا نگرشی می داند. و دیدگاه دیگر به آن به عنوان امری رفتاری مینگرد كه در جهت كسب منافع بیشتر در فرد شكل میگیرد.
صرف نظر از تفاوت این دو دیدگاه آنچه مسلم است این است كه تعهد موجد بهرهوری است،زیرا افزایش تعهد، (در حد مطلوب) موجب ارتقاء سازگاری فرد با سازمان و مقاومت او در برابر تعبیرات، بروز خلاقیت های فردی، و نیز استفاده كارآمد از منابع انسانی می شود كه این همه خود افزایش بهرهوری را در پی خواهد داشت. (خاكی،95: 1376)
نیروی انسانی مهمترین سرمایه سازمان هاست و هر چه این سرمایه ازكیفیت مطلوب و بالاتری برخوردار باشد احتمال، موفقیت، بقاء و ارتقاءسازمان بیشتر خواهد شد. لذا باید بهبود كیفی نیروی انسانی را مورد توجه خاص قرار داد. چرا كه هم به نفع سازمان است و هم به نفع افراد، اما تنها آموزشهای تخصصی شامل این اقدام نمیگردد. بلكه بهبود نگرش و تعدیل ارزشهای افراد نیز شامل میشود یكی از مهمترین این نگرشها تعهد سازمانی است.
تعهد سازمانی نگرشی درباره وفاداری كاركنان به سازمان و فرایندی مسمتر است كه به واسطه مشاركت افراد در تصمیمات سازمانی، توجه افراد به سازمان و موفقیت و رفاه سازمان را میرساند. (مقیمی 83ص302)
درمیان همه انواع تعهد، تعهد سازمانی لذت بخشتر پر جاذبهتر و رایجتر به نظر میرسد. این علاقه مندی و توجه از مطالعات متعددی كه روابط بین تعهد سازمانی و پیش شرطها و پی آمدهایش را بررسی نمودهاند، قابل مشاهده است.
دلیل عمده و اصلی چنین علاقه و توجه، این است كه تعهد سازمانی بعنوان یك نگرش قادر است ترك خدمت كاركنان را بهتر از سایر نگرشهای كاری مانند رضایت شغلی پیش بینی نماید. بعلاوه استدلال شده است، سازمانهای كه دارای اعضای با سطح بالای تعهد سازمانی هستند. عملكرد بهتر و بهرهوری بیشتر و غیبت و تاخیر كمتری دارند. (اشرفی، 2: 1374)
توجه به تعهد نیروی انسانی شاغل در سازمانهای دولتی وخصوصی نسبت به سازمان یا موسسه متبوع خود از اهمیت وجایگاه خاص برخوردار است و شركت ملی نفت نه تنها از این قاعده مستثنی نیست بلكه با توجه به جایگاه مهم این صنعت در جامعه واهمیت رشد و توسعه اقتصادی كشور تعهد كاركنان نسبت به شركت و حفظ نیروی كارآمد توجه خاصی را میطلبد.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول : طرح تحقیق
ضرورت و اهمیت مساله
بیان مساله
اهداف پژوهش
فرضیات پژوهش
سوالات پژوهش
تعریف متغیرهای پژوهش
فصل دوم : ادبیات محقق ( بررسی پیشنیه پژوهش)
بخش اول :
مقدمه
مفاهیم و تعاریف تعهد و انواع آن:
تمایل باطنی به تعهد
مفاهیم و تعاریف تعهد سازمانی
اهمیت تعهد سازمانی
ایجاد تعهد سازمانی
مدل سه بخشی آلن و می یر
دو دیدگاه كلی در تعهد سازمانی
فرایند ابعاد تعهد سازمانی
مطالعات در زمینه عوامل موثر بر ابعاد تعهد سازمانی
سطوح تعهد سازمانی
نتایج و پیامدهای تعهد سازمانی
شیوه های تقویت تعهد كاركنان در سازمان
بازار كار داخلی و تعهد سازمانی
تاثیر فرایند جامعه پذیری بر تعهد سازمانی
منابع و مآخذ