وکالت بلاعزل
وكالت بلاعزل اصطلاحی است كه به تمامی وكالتها اطلاق می شود كه با شرط عدم عزل و یا با شرط وكالت ضمنِ عقدٍ لازم حسب مورد موكل یا وكیل حق عزل یا استعفا را نداشته و این حق را از خود سلب و ساقط كرده باشد ، این شرط بقا (عدم عزل) كه یك شرط دو جانبه است یعنی از یك سو موكل دیگر نمی تواند وكیل را عزل كند و وكیل هم دیگر حق استعفا و عزل خود را به موجب این شرط ندارد ، پس از فوت چه در ضمن عقد لازم و چه به صورت یك توافق خصوصی اعتباری ندارد باید اذعان داشت چون عقد[1] وكالت عقدی جایز است لذا هریك
طرفین حق دارد آن را هر وقت بخواهد فسخ نماید و موكلی كه وكیل خود را از وكالت معزول كند همان حق فسخ خود را به موقع اجرا می گذارد اما هر گاه وكالت وكیل یا عدم عزل وی در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد بدیهی است كه شرط ، لازم است و موكل نمی تواند وكیل خود را معزول كند پس وكالت بلاعزل به وكالتی اطلاق می شود كه یا وكالت وكیل ، ضمن عقد لازمی اعطا شده باشد یا اینكه عدم عزل و استعفا ضمن عقد لازمی شرط شده باشد البته باید توجه داشت اگر حقوقدانان عقد وكالت را با آوردن شرط بقا لازم می دانند نه به این
جهت كه ماهیت و طبیعت عقد به لازم تبدیل شود بلكه منظور این است كه پس از عزل شدن وكالت ، برای موكل و وكیل در عزل یا استعفا
محدودیت ایجاد شده و اختیار قبلی خود را در این خصوص از دست می دهند و الا قدرمسلم این است كه عقد وكالت در این صورت هم جایزه بوده و جایز باقی خواهد ماند . به موجب ماده 679 . ق . م موكل می تواند هر وقت بخواهدوكیل راعزل كند مگر اینكه وكالتٍ وكیل یا عدم عزل ، در ضمن عقدٍ لازمی شرط شده باشد و این ترتیب یعنی وكالت در ضمن عقد لازم و یا شرط اسقاط حق عزل در ضمن چنین عقدی ، غالباً وقتی اتفاق می افتد كه عقد وكالت به نفع وكیل منعقد شده باشد نه به نفع موكل . برای مثال وكالتی كه شوهر در ضمن عقد نكاح به زن خود می دهد كه در صورت تعدد زوجات یا در هرامر معین دیگری خود را مطلقه سازد وكالتی است كه به نفع زن داده می شود .
فهرست مطالب:
فصل اول (كلیات)
مقدمه .................................................................................................................... 1
تعهد عدم عزل از جانب موكل............................................................................... 1
ماده 679 قانون مدنی............................................................................................ 3
فصل دوم.
بخش اول: شرط وكالت وكیل ضمن عقد لازم ..................................................... 4
بخش دوم: وكالت وكیل بصورت شرط فعل ضمن عقد لازم .............................. 6
بخش سوم: شرط وكالت ضمن عقد جایز............................................................. 8
بخش چهارم: شرط عدم عزل وكیل در ضمن عقد لازم....................................... 11
بخش پنجم: شرط عدم عزل وكیل در ضمن عقد جایز(وكالت)............................. 21
بخش ششم: انعقاد عزل وكالت بصورت بلاعزل................................................... 23
فصل سوم
بخش اول: وكالت بلاعزل در سه مقوله فوت و جنون و سفاهت.......................... 25
بخش دوم: جنون وكیل یا موكل............................................................................ 27
بخش سوم: انقضای مدت وكالت........................................................................... 27
بخش چهارم: توضیح در مورد از بین رفتن مطلق وكالت..................................... 28
بخش پنجم: استعفای وكیل.................................................................................... 28
فصل چهارم
بخش اول: فقه و سایر نظامهای حقوقی................................................................ 31
بخش دوم: اختلاف در ضمانت اجرا..................................................................... 35
بخش سوم: آیا موكل می‌تواند اختیار وكیل را از خود سلب كند.......................... 39
فصل پنجم
بررسی فقهی وكالت بلاعزل.................................................................................. 40
منابع ..................................................................................................................... 45