مقدمه :
مقدمه ای بر سفال و سفالگری
خاك دستمایة خداوند برای آفرینش انسان است . همه از خاك به وجود آمده ایم و به خاك برمی گردیم. آنچه خداوند ما را از آن آفریده پاكترین عناصر طبیعت می باشد. آب و خاك یكی از برترین هنرهای انسانی كه از مظاهر خداوند بر روی زمین است هنر شكل دادن به گل یا همان سفال است. انسان از همان ابتدای خلقت به این هنر روی آورد. انسان غارنشین برای تهیه و نگهداری غذا از گل شكل گرفته استفاده می كرد، آنها برای این كار گل را به شكل ظروف مورد نیاز خود در آورده و آن را در مقابل نور و حرارت خورشید قرار می دادند تا خشك شود. این بار 27000 سال پیش در منطقه Dolni Vestonice یا همان چك و اسلواكی امروزی مردم از آتش برای سخت كردن ظروف گلی استفاده كردند. برای پخت سفال بدون شكستگی آنها گل را در هوا كاملاً خشك می كردند و سپس آن را به راحتی در یك آتش باز قرار می دادند و با دمایی حدود c650 تا c 750 می پختند. در این منطقه بقایای تعداد زیادی از سفالینه های ساخت دست بشر كه مجسمه هایی از انسانها و حیوانات است یافت شده.
اولین بار چرخ سفال در هزاره چهارم قبل از میلاد (00 35سال قبل از میلاد مسیح) ساخته شد. این چرخ شامل یك صفحه صاف بود كه به طور افقی به دور محور خود می چرخید. این چرخ كه چرخ دستی نامیده می شد توسط دستیار سفالگر به حركت درمی آمد. و سفالگر با دستهای خود به راحتی گل را شكل می داد. در قرن شانزدهم در اروپا با كمك چرخ دنده های سنگین كارایی چرخهای دستی افزایش یافت. در قرن نوزدهم چرخهایی به بازار آمد كه با نیروی پای سفالگر به چرخش در می آمد. در قرن بیستم چرخهایی با قدرت موتور الكتریكی به وجود آمد.
اولین بار در قرن ششم قبل از میلاد كوره سفالگری ساخته شد. این كوره با سوخت چوب گرم می شد. بعدها كوره هایی با سوختهای زغال سنگ، نفت و گاز به وجود آمد و پس از آن نیز كوره های الكتریكی كم حجم و كوچك به بازار آمد كه توانایی پخت سفالینه های سخت و چینی را نیز دارد.
باز هم برای اولین بار لعاب توسط رومی ها با چینی ها و سفالگران اروپایی در قرون وسطی به سفال اضافه شد. این لعاب عملاً سفالینه را نسبت به آب نفوذناپذیر می كرد. لعاب نازك شفاف و سفید اولین بار توسط سفالگران مسلمان و بعد در اسپانیا و ایتالیا استفاده شد. چینی ها و ژاپنی ها بعدها لعاب مشابهی برای بازارهای اروپایی ساختند. اولین بار در قرن هجدهم چاپ دستی ، لیتو گرافی و عكس روی سفال انجام شد. امروزه سفالینه هایی با طرحها و رنگهای مختلف با لعاب و نقش و نگار زیبا در بازارها یافت می شود كه اغلب به روشهای جدیدتر مثل روش قالب گیری تهیه می شوند. در بازار امروزی دیگر كار با چرخ سفال كارآیی چندانی ندارد.
فهرست مطالب
|
عنوان |
صفحه |
|
|
مقدمه ای بر سفال و سفالگری |
1 |
|
|
فصل اول (معرفی سفالگری به روش قالبگیری) |
|
|
|
كارگاه سفالگری و وسایل آن |
6 |
|
|
طرز تهیه دوغاب |
7 |
|
|
قالبگیری |
9 |
|
|
خط گیری و پولیش كاری |
10 |
|
|
پخت در كوره های سنتی و الكتریكی |
10 |
|
|
نقاشی و لعاب كاری |
15 |
|
|
فصل دوم (گزارش كار عملی در كارگاه سفالگری مارلیك) |
|
|
|
مشخصات كارگاه سفالگری مارلیك |
19 |
|
|
بیوگرافی استاد سعید فخر موسوی |
20 |
|
|
شرح تهیه سفالینه در كارگاه سفالگری مارلیك |
23 |
|
|
نتیجه گیری و تقدیر |
25 |
|
|
فهرست منابع و مآخذ |
27 |
|