شرح مختصر:
مشكلات بافتهای فرسوده درشهرهای بزرگ همواره یكی ازدغدغه های مردم ومدیران شهری بوده است، زیرا سكونت وكار دراین نوع بافتهای شهری هرگز بازدهی مطلوب را ندارند زیرااستاندارهای مسكن زندگی درآنها بدلیل فرسودگی شدید یا نسبی بسیار پایینتر از قسمتهای دیگر شهر میباشد. بافت فرسوده شهری به بافتی اطلاق میشود كه از ابعاد كیفی وكمی وهمچنین ازلحاظ تجهیزات و تأسیسات شهری در سطح پایین قرار گرفته باشد مشكلات اصلی اینگونه بافتها بهنگام مخاطرات طبیعی بروز میكند كه باید توجه مسئولین بیشتر متوجه اینگونه بافتها باشد عنوان بافت فرسوده شهری به با فتی اطلاق میشود كه از ابعاد كیفی وكمی مسكن وتاسیسات وتجهیزات وابسته به آن درسطح بسیار پایینی از برخورداری است.این بافت بعنوان بافتی ناكارآمد معرفی میشود واز اینرو مساله بهبود بخشیدن به آن روی مینماید. این بهسازی بسته به نوع فرسودگی بافت مراحل مختلفی را شامل میشود.تهیه واجرای طرحهایی كه به انحاء مختلف سعی در بهبود وضع این بافتها دارند ،نیازمند بررسی همه جانبه كمبودهای موجود وبرنامه ریزی مداوم برای رفع معضلات اینگونه بافتهاست .بررسی همه جانبه بدین معناست كه درنوسازی وبازسازی این بافتها میبایست دركناربهبود بخشیدن به وضع مسكن كه حدود 40درصدازبافتهای شهری راتشكیل میدهد سایر نیازهای معیشتی ساكنین نیز كه در حیطه تاسیسات و تجهیزات شهری است تامین شود. بافت محله مجیدیه كه بعنوان قسمتی از بافتهای فرسوده شهرتهران شناسایی شده است.كه دارای معضلات فراوانی بویژه در زمان بحرانهای طبیعی مثل زلزله میباشد
فهرست مطالب
1-1- طرح مسأله ۱۰
۱-۲-ضرورت تحقیق ۱۰
۱-۳-اهداف تحقیق ۱۱
۱-۴- سوالات تحقیق ۱۱
۱-۵- فرضیات تحقیق ۱۱
۱– پیشینه تحقیق ۱۲
روش تحقیق ۱۲
۱-۸-محدودیتهای تحقیق ۱۳
۲-مبانی نظری ۱۵
۲-۱- تعاریف ۱۵
۲-۲- بافت ۱۵
۲-۲-۱- بافت و فرسودگی ۱۶
۲-۲-۲- انواع بافت شهری ۱۶
الف- بافت تاریخی، هسته اولیه شهر ۱۶
ب-بافت قدیمی شهر ۱۶
ج-بافت میانی شهر ۱۷
چ-بافت جدید شهری ۱۷
ح-بافت پیرامونی شهر ۱۸
خ-بافت اقماری یا گسترش ناپیوسته شهر ۱۸
د-گسترش متروپلی شهر بهمراه ایجاد شهرهای جدید ۱۹
۲-۳- فرسودگی ۲۰
۲-۳-۱- گونه های بافتهای فرسوده ۲۰
الف)بافتهای دارای میراث شهری ۲۱
ب)بافتهای شهری (فاقد میراث شهری) ۲۱
ج)بافتهای حاشیه ای (سکونتگاههای غیررسمی) ۲۱
۲-۴- شناسه ها ۲۲
۲-۴-۱- شناسه های شناخت محدوده بافتهای فرسوده ۲۲
الف-شکل کالبدی ۲۳
ب- انسجام بافت و استحکام و مصالح ساختمانی عناصر درون بافت ۲۳
ت- ساختار زیر ساختها ۲۳
ث- کارآیی نظام شبکه ۲۴
ج-ابعادکارکردی ۲۴
ح-وضعیت محیط زیست ۲۴
۱)دچار کیفیت محیطی پایین وغیر بهداشتی ۲۴
خ- ابعاد اجتماعی ۲۴
د- ابعاد اقتصادی ۲۵
ذ- عملکرد مدیریت شهری ۲۵
ر- نوع مالکیت ۲۵
۲-۴-۲- شناسه های شناخت گونه های بافت فرسوده ۲۵
راهکارهای جهت ساماندهی و احیای بافت فرسوده ۲۶
نمودار ۱- راهکارهای احیای بافت فرسوده شهری ۲۶
۲-۵- تعریف بهسازی ۲۷
اقدامات بهسازی ۲۸
الف)بهبود بخشی ۲۸
ب)بازیافت ۲۸
ج)استحکام بخشی ۲۸
د:مراقبت وحمایت ۲۸
ه-رونق بخشی ۲۸
و- حفاظت ۲۹
۲-۶- نوسازی ۲۹
اقدامات نوسازی ۳۲
الف) نوکردن ۳۲
ب)احیا ۳۲
ج)باز زنده سازی یا تجدید حیات ۳۲
د)انطباق و به روز کردن ۳۲
ه-تبدیل، دگرگون ۳۳
۲-۷تعریف بازسازی ۳۳
فرایند بازسازی ۳۴
الف)تخریب ۳۴
ب)پاکسازی، آواربرداری ۳۴
ج)دوباره سازی ۳۴
۲-۸ تعریف ساماندهی ۳۵
اصول ساماندهی ۳۶
الف) عدالت ۳۶
ب)سازگاری ۳۶
ج)آسایش ۳۷
د)کارآیی ۳۷
ذ)کیفیت محیطی ۳۷
۲-۹ اهداف اساسی نوسازی وبهسازی بافتهای قدیمی وفرسوده شهرها ۳۹
۲-۱۰ضرورت اجتماعی بهسازی ونوسازی شهر ۴۰
۲-۱۱ضرورتهای اقتصادی بهسازی ونوسازی شهر ۴۱
۲-۱۲عوامل موثر در ایجاد فرسودگی و تخریب بافتهای شهری و آسیب شناسی آن ۴۳
۳-مشکلات دسترسی وتنگناهای شبکه ارتباطی وتاسیسات زیربنایی ۴۳
۲-۱۳علل و عوامل آسیبهای کالبدی شهر ۴۴
۲-۱۳-۱ عوامل محیط طبیعی ۴۴
۲-۱۳-۲ عوامل انسانی ۴۴
۱-عوامل اجتماعی ۴۴
۱-عامل اجتماعی ۴۵
الف)پراکندگی ناموزون ونامتعادل تراکم وسرانه جمعیت ۴۵
ب-نوگرایی و بهسازی ناموزون ونامتعادل دربخشهای شهری ۴۶
ج-تغییر الگوی خانوار از گسترده به هسته ای ۴۶
د-تغییرات در ترکیب اجتماعی بافت ۴۶
عامل حقوقی ۴۷
الف)توارث ۴۷
ب)وقف ۴۷
ج)نوع مالکیت ۴۷
د)نارسایی سیاستها وقوانین بهسازی ونوسازی شهری ۴۷
ه)وجود مدیریت های متعدد بربافتهای فرسوده ۴۸
عوامل اقتصادی ۴۹
الف- وضع نامطلوب اشتغال ودرآمد ودر نتیجه کم بضاعتی مالی واقتصادی ۴۹
ب- موقعیت وارزش اقتصادی زمین ۴۹
ج- تغییر الگوی مصرف ۵۰
د- سرمایه گذاری ناموزون ونامتعادل در امور عمرانی شهر ۵۰
الف)زیاد بودن هزینه ارائه امکانات در بافت قدیم نسبت به بافتهای جدید ۵۱
و- مالیات وعوارض شهری ۵۱
عوامل کالبدی ۵۲
۱-فرسودگی شدید بناهای موجود در بافت قدیمی ۵۲
۲-مشکلات مربوط به شبکه معابر بافت فرسوده ۵۳
۳-مسائل ناشی از مصالح بکار رفته ونحوه مرمت بناها ۵۳
۴-مسائل زیست محیطی ۵۴
۲-۱۴عوامل کلیدی درمداخله بافتهای فرسوده شهری ۵۴
۲-۱۴-۱مرجع مداخله ۵۴
۲-۱۴-۲مستندات قانونی ۵۵
۲-۱۵- گونه های مداخله در بافتهای فرسوده ۵۵
الف)بهسازی ۵۵
۲-۱۶دیدگاههای مختلف تحقق برنامه های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری ۵۵
۲-۱۷مکاتب بهسازی ونوسازی شهری ۵۶
۲-۱۷-۱فرهنگ گرایی ۵۶
۲-۱۷-۲- عوامل اجتماعی -روانی ۵۷
۲-۱۷-۳کارکرد گرایی ۵۷
۲-۱۷-۴ساختار گرایی ۵۸
۲-۱۷-۵- زیبا شناسی ۵۸
۲-۱۷-۶- مدرنیسم ۵۹
۲-۱۷-۷- رنسانس، رفورماسیون ،روشنگری وانقلاب صنعتی ۵۹
۲-۱۸- نظریه های مرتبط با بافت فرسوده شهری ۶۰
۲-۱۹: مرو ری بر تجار ب جهانی ۶۵
۲-۱۹-۱انگلستان ۶۶
۲-۱۹-۲-ایتالیا ۶۶
۲-۱۹-۳ فرانسه ۶۷
۲-۱۹-۴ هلند ۶۷
۲-۲۰ الگوها وراهبردهای بهسازی ونوسازی ۶۸
۲-۲۱ راهبرد ساماندهی کاربری اراضی ۷۰
۲-۲۱-۱دیدگاه رفاه اجتماعی وکیفیت زندگی ۷۰
۲-۲۱-۲ توانمند سازی حاشیه نشینان شهری به منظور بهسازی ونوسازی شهری ۷۱
۲-۲۱-۳ نگرش ارگانیکی ۷۲
۲-۲۱-۴الگوی اصالت بخشی ۷۳
۲-۲۱-۵ محرومیت زدایی شهری وراهبرد برنامه ریزی اجتماعی ۷۴
۲-۲۱-۶ الگوی جایگزینی ۷۴
۲-۲۱-۷ الگوی حفظ هویت وشهرسازی بومی ۷۴
۲-۲۲ طر حهای جامع وبهسازی ونوسازی شهری ۷۵
۲-۲۲-۱ طرح تجمیع ۷۶
۳-ویژگیهای منطقه(وضعیت موجود) ۸۱
۳-۱محدوده (مختصات وسعت) ۸۱
۳-۲بررسی تقسیمات درون منطقه ای ۸۱
۳-۳-پیشینه کلی منطقه ۸۵
۳-۴-جغرافیای طبیعی ۸۶
۳-۴-۱-شیب منطقه ۸۶
۳-۴-۲رودخانه ومسیل ۸۸
۳-۴-۳-آبهای زیرزمینی ۸۹
۳-۴-۴-آبهای سطحی ۸۹
۳-۴-۴-۱-جمع آوری آبهای سطحی در منطقه ۹۰
۳ -۵-ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی منطقه ۸تهران ۹۱
۳-۵-۱ویژگیهای کلی جمعیت منطقه ۸ ۹۱
۳-۵-۲تحولات جمعیتی منطقه ۹۱
۳-۶-ساختار سنی وجنسی جمعیت منطقه ۸ ۹۴
۳-۷-گروههای سنی عمده اجتماعی ۹۶
۳-۷-۱-بعد خانواردر منطقه ۸ ۹۶
۳-۷-۲-تراکم جمعیت درمنطقه ۹۷
۳-۸-مهاجرت ۱۰۱
۳-۹ سواد وآموزش ۱۰۲
۳-۱۰-دین ۱۰۳
۳-۱۱-مطالعات اقتصادی منطقه ۸ ۱۰۴
۳-۱۱-۱–وضعیت فعالیت واشتغال ۱۰۴
۳-۱۱-۲–جمعیت در سن کار ۱۰۶
۳-۱۱-۳-نیروی انسانی منطقه ونرخ عمومی فعالیت ۱۰۷
۳-۱۱-۴-جمعیت غیر فعال اقتصادی ۱۰۸
۳-۱۱-۵-ترکیب بخش خصوصی وعمومی منطقه ۱۰۸
۳-۱۱-۶–مقایسه تعدادشاغلین با کارگاهها ومراکز فعالیت مستقر در منطقه ۱۰۹
۴-معرفی محدوده مجیدیه ۱۱۳
۴-۱- مطالعات کاربری زمین ۱۱۴
۴-۱-۱- بررسی کاربری زمین وضع موجود بر اساس طرح تفصیلی منطقه ۸ ۱۱۴
۴-۱-۲- بررسی کاربری زمین وضع موجود محدوده مجیدیه ۱۱۵
۴-۲-کیفیت ابنیه ۱۱۶
۴-۳- نوع سازه ابنیه ۱۱۹
۴-۴- قدمت ابنیه ۱۲۱
۴-۵ جنس نمای ابنیه ۱۲۳
۴-۶ تعداد طبقات ۱۲۴
۴-۷ مساحت قطعات ۱۲۵
۴-۸ دانه بندی ابنیه ۱۲۷
۴-۹ سطح اشغال ۱۲۸
۴-۱۰ تراکم ساختمانی ۱۳۱
۴-۱۱بافت فرسوده مجیدیه ۱۳۳
۴-۱۲-تشخیص وتحلیل عوامل فرسودگی تدریجی بافت ( اجتماعی ، اقتصادی وغیره ) وموانع نوسازی آن ۱۳۴
۴-۱۳- تحلیل فرآیندی عوامل گذشته و موجود مؤثر بر ایجاد فرسودگی در محدوده ۱۳۴
۴-۱۴- موانع نوسازی بافت در محدوده ۱۳۷
۴-۱۵-موانع فرسوگی بافت در محدوده ۱۳۹
۴-۱۶-جمع بندی ۱۴۲
۱-۵-جمع بندی ونتیجه گیری ۱۴۴
۲-۵-آزمون فرضیات ۱۴۵
فرضیه اول ۱۴۵
فرضیه دوم ۱۴۶
۳-۵-پیشنهادات ۱۴۶
۱-توانمند سازی ساکنین بافتهای فرسوده ۱۴۷
۲-رعایت اصول معماری وشهرسازی ۱۴۷
۳-مقیاس اقتصادی واقتصاد مقیاس ۱۴۷
۴-جلوگیری از سوداگری زمین ۱۴۸
۵-احیا وبازسازی سریع وکامل بافتها ۱۴۸
۶-توانمند سازی بخش عمرانی برای تامین مسکن گروههای هدف ۱۴۸
۷-توانمند سازی بخش عمومی برای کمک بافتهای واقع در طرحهای شهری ۱۴۹