تاریخ روم (پایان نامه ارشد)
مقدمه:
تاریخ همواره شاهد ویژگیهای منحصر به فرد ملل و اقوام بزرگ بوده است.هر یك از این اقوام نسبت به جهان اطرافش وارتباطش با این جهان به نگرش های خاص خویش دست یافته است.برای مثال ،یونانیان باستان مبتكران وخالقان بزرگی بودند. آنها به ارزش فردی انسان اعتقادی عمیق داشتند وهمواره حامی آزادی بیان فردی بودند؛ به زیبایی نیز عشق می ورزیدند، زیبایی ای كه در جای جای طبیعت رد و نشانش را می دیدند. یونانیان خلاقیت فردی خویش را با عشقشان به زیبایی ادغام می كردند و در عرصه هنر،مجسمه سازی، معماری وادبیات آثار بدیع وبا شكوهی پدید آوردند. قابلیت واستعداد خاصی كه در ان زمان به شالوده ماهیت ملی یونانیان شكل می داد، روح خلاق ایشان بود.
از دیگر سو، رومی ها در عرصه فرهنگ،دستاوردهای بدیع چندانی نداشتند.ادیت همیلتون مورخ نوشته است :«مردم روم طبع شعر قوی نداشتند. قابلیت وخلاقیت طبیعی آنها سنخیتی با بیان هنری نداشت»(ناردو، 1383،ص9)
نبوغ یونانیان درفراست و خلاقیت آنان متظاهر می شد. لكن رومی ها سربازان كارآمد، قانونگذار كاردان وحكمرانان موفق بودند.آنها می دانستند چگونه می توان بر دیگران پیروز شد وبر ملتهای دیگر حكم راند. زمانی كه امپراطوری روم به اوج ترقی خودرسید، دنیای اطراف مدیترانه بر بركت صلح وقانون ونظم آگاه گشت.
میلیونها انسان از كشورهای دوردست وتبارهای گوناگون از اینكه می توانستند خود را شهروند روم به اوج ترقی خودئ رسید، دنیای اطراف مدیترانه بر بركت صلح و قانون ونظم آگاه گشت.
میلیونها انسان از كشورهای دوردست وتبارهای گوناگون از اینكه می توانستند خود را شهروند روم بخوانند، مباهات می كردند.(پری ،1377،ص 96)
رومی ها فرد را بیش از رومی آزاد ورها، بخشی از چیزی عظیم تر ومهم تر، یعنی جامعه، قلمداد می كردند. در روم فرد، همیشه تابع نظم بود،حكومت روم نیز براساس قوانینی منصفانه، ثابت ومحافظه كارانه اداره میشد. رومی ها كه بیش از بیان شخصی ارزش قائل بودند. از دید آنها،ارزش كارایی به مراتب بیش از خلاقیت بود، به همین دلیل روم هنرمندان ونویسندگان زیادی به جهان عرضه نكرده است.
با این همه، رومیان دستاوردهای فرهنگی باشكوهی داشتند. آنها همواره بی نظرترین ابعادتمدن هایی را كه با آنها روبرو می شدند، اخذ و اقتباس می كردند.سالوست ،مورخ رومی، در این باره می نویسد:«آنها هر آنچه در میان متحدان و دشمنان خویش مناسب می یافتند، اقتباس می كردند و با شوق فراوان در وطن خویش به كار می گرفتند و ترجیح می دادند كه به جای حسادت به اقوام موفق، از ایشان تقلید كنند»(ناردو،1383،ص10)
اما رومی ها مقلدان صرف نیز نبودند.آنها به موثرترین نحو ممكن از ابداعات و ایده های ملل دیگر برای رفع نیازهای خویش استفاده می كردند. زمانی هنر روی را صرفا سقوط هنر یونانی می دانستند، اما این دیدگاه به ویژه در مورد معماری رومی دوامی نیافت. حتی در طی دوره جمهوری وقتی از فرمهای یونانی استفاده شد،ازآنها با اسلوب وسبك جدیدی از الگوی سایه روشنها و ارتباط بین فضاهای صلب و مجوف استفاده شد.(گشایش، 1384،ص 53)
در زمینه معماری سبك معماری رومی بویژه در زمینه ساختن معابد، حمامها، تئاترها،آمفی تئاترها، طلاق نصرتها وستونهای عظیم مورد تقلید یونانیان بوده است، اما به طور كلی طلاق نصرتهای رومی دارای خصایص ویژه ای می باشند كه كاملا بدیع هستند.(مانند طلاق نصرت تیتوس كه با نقش برجسته های پرارزشی تزئین گسته و ویران شدن بیت المقدس را در سال 70 م نشان می دهد.)
تفاوت دیگری كه كاملا مشهود است ساختن گنبد می باشد كه نزد و میان معمول بوده و یونانیان تقریبا از آن بی اطلاع بوده اند (مانند گنبد معبد پانتئون روم) (وزیری ،1369،ص231).معماران امپراطوری روم،معماری طاقی را در ابعاد بزرگ و برای مكانهای عمومی،خصوصی و مذهبی ابداع كردند. رومیان نه تنها به قابلیتهای بصری قوسها وطلاقها به عنوان فرمهای بصری توجه داشتند، بلكه به روشی تحولی نیز قابلیتهای فضای داخلی را دریافتند كه عظمت و وسعت فضاهای داخلی معماری آنان ،بازتابی بود از عظمت ووسعت امپراطوری آنها.
در زمینه پیكرسازی نیز ،هنر رومی به نمونه های اولیه هلنی متكی بود و به تدریج قدرت وتوان نافذ خود را بسط وگسترش داد. با توجه به آثار به جای مانده از بمبئی می توان اظهار داشت كه از سده اول میلادی نقاشی رومی به سبك زیبا و مخصوص به خود دست یافت.
اما هنر رومی را نخست باید تحت تاثیر هنر اتروسكی و یونانی است كه به تدریج به ویژگیهای خاص ومتمایز خود دست یافت. در دوران جمهوری روم است كه به تدریج این هویت مشخص ظهور می یابد(گشایش،1384،صص 54)
درآغاز قرن پنجم قبل از میلاد ،زمانی كه یونانیان از روش زندگی خود در مقابله با نیروهای مهاجم امپرتوری قدرتمند پارس، دفاع می كردند، روم فقط شهر كوچكی در ایتالیا بود.در قرون پس از آن روم به اشتغال وفرمانروایی بر امپراطوری عظیمی موفق شد كه از امپراطوری پارس و امپراطوری اسكندر بزرگتر بود. امپراطوری روم عظیمترین امپراطوری باستان بودكه به بهترین نحو ممكن شاید در سراسر تاریخ اداره می شد. (پری 1377، ص 96)
گسترش روم از یك ایالت كوچك به بزرگترین امپراطوری جهان كه خود شامل بی نهایت كشمكش های نظامی با لشكركشیهای مداوم و مسائل سیاسی است بسیار جالب و متنوع می باشد. امپراطوری روم مركب از ملت ها و سنت ها و آداب و رسوم مختلف بود كه البته اساس زندگی وفرهنگی هر ایالت متفاوت بود كه كم كم در طی زمان در تمدن رومی حل می شد. تمدنی كه اساس آن در مركز ریخته شده و به تمام ایالت گوشه واكناف القاء می شده است.(لاوی ،1354،ص103)
تغییر و تبدیل روم، روستایی كه بر فراز تیبر بنا نهاده شد، به پایتختی مرمرین،شهرهای رومی با معابد، حمامها وتماشاخانههای با شكوهشان،نحوه تكامل فرهنگی،علمی وهنری جوامع رومی و امپراطوری رومی با زندگی عمومی وحتی خصوصیشان همگی موضوعات جالبی هستند كه می توان حتی كوچكترین مطلب آن را به عنوان موضوع تحقیقی برگزید و درآن به مطالعه و پژوهش پرداخت.
در مجموعه تحقیقی حاضر به شرح وقایع تاریخی روم، بزرگترین امپراطوری جهان باستان، پرداخته خواهد شد.
فهرست مطالب:
مقدمه
موقعیت جغرافیایی ایتالیا
ساكنین نخستین ایتالیا
-لیگورها
-ایتالیت ها
-لاتین ها
-اتروسكها
-یونانیها
دوره پادشاهی روم
-سلطنت رومولوس
-سلطنت نوماپومپیلوس
-سلطنت تولوس هستیلیوس وآنكوس مارتیوس
-سلطنت اتروسكها
-طرز حكومت پادشاه
دوره جمهوری روم
مجلس سنا
مجلس كومیتا كنتوریاها
مجلس كونیكیلینام پله بیس
الواح دوازده گانه
توسعه اولیه روم
ارتش روم در دوره جمهوری
جنگهای روم و كارتاژ(پونیك
فتح و توسعه
هنر ومعماری در دوران جمهوری روم
روشن تدفین
آغاز انقلاب در روم
-تیبریوس
-گایوس
-ماریوس
-سولا
-پومپیوس وكراسوس
-قیام اسپارتاكوس
- ژولیوس سزار
امپراطوری روم
حكومت اوگستوس
هنر وادبیات در عصر آگوست
سلسله ژولیوس وكلودیوس
-تیبریوس
-كالیگولا
-لكودیوس
-نرون
سلسله فلاویوس
-وسپاسیانوس
-تیتوس
-دومیتیانوس
حكومت آنتونین ها
-نروا
-تراژان
-هادرین
-آنترنین
-مارك ارل
-كمد
اجتماع رومی
بردگی
هنر ومعماری در دوران امپراطوری روم
-حمامها
-سیرك
-آمفی تئاتر
-طاق نصرت
-ستون یادبود تراژان
-معبد پانتئون
-مجسمه های رومی
-فرسكها
-باسیلیكای اولپیا
-بمبئی
-تیمگاد
-خانه های رومی
-انحطاط وسقوط امپراطوری روم
-نتیجه گیری
فهرست منابع
تصاویر