چكیده
امروزه در علوم سیاسی و اداری مفاهیم تمركز و عدم تمركز در موارد گوناگون به صورت مبهم وپیچیده بكار می رود. ریشه این ابهام در نظریات و عقاید سیاسی و اجتماعی حاكم بر جامعه است. به طوری كه در هر نوع نظام سیاسی و اجتماعی حدودی از افراط یا تفریط در تمركز قدرت وتصمیم گیری به چشم می خورد تمركز و عدم تمركز به هر شكل و صورتی كه باشد مظهر ساختار قدرت در تصمیم گیری است. نكته ای كه باید مورد توجه قرار گیرد این است كه مفهوم تمركز در عمل به صورتی مطلق تجلی و ظهور نمی یابد بلكه تصورآن امری است نسبی با درجات متفاوتی از تمركز. در تمركز سازمانی روابط میان ساختارهای مختلف حكومتی مطرح نیست. بلكه تمركز سازمانی امری است مربوط به نحوه مدیریت مقام مسئول یك دستگاه توسط رئیس و یا احیانا معاونان او اتخاذ می گردد. حال آن كه عدم تمركز سازمانی وقتی است كه مدیران رؤسا و هر عضو سازمانی بتواند در حدود وظایف و مسئولیتهای نسبت به امور محوله اتخاذ تصمیم نماید و از اختیارات كافی و متناسب با مسئولیت برخوردار باشد. بنابراین مبنای عدم تمركز سازمانی تفویض اختیار یا واگذاری اختیارات بیشتر و متناسب با مسئولیتها به مدیران و مسئولین سطوح مختلف سلسله مراتب سازمانی از سوی مقام مسئول دستگاه است. بدیهی است آثار و پیامدهای ناشی از تمركز سازمانی یا به عبارت دیگر عدم تفویض اختیارات كافی به مسئولان تابعه در محل در یك ساخت اداری متمركز ، مسائل و مشكلات اداری را تشدید خواهد نمود. از این رو پاره ای از معایب و اثار نامطلوب ناشی از نظام متمركز اداری را می توان درعمل با اعطای اختیارات تام یا فوق العاده به مقامات و ماموران تابعه محلی یا به عبارت دیگر به اجرای سیاست عدم تمركز سازمانی مرتفع نمود.
كلیدواژه :
اختیار ؛ تفویض اختیار ؛ سازماندهی ؛ Delegation of Authority
فهرست عناوین
چكیده...................... 4
1- مقدمه......................... 5
2- مفهوم اختیار.............. 5
3- تعریف تفویض اختیار................ 7
4- اركان تفویض اختیار.......................... 8
اطلاعات:........................................ 8
دانش و مهارت لازم:.............................. 8
قدرت:................................................ 9
پاداش:........... 9
5- اصول تفویض اختیار............................ 9
6-اساسی ترین پیش شرطهای تقویض اختیار موثر عبارتند از:... 10
7- گام های تفویض اختیار.............................. 11
تعیین نتایج مورد انتظار:....... 11
واگذاری وظایف به زیر دستان:........... 11
تفویض اختیار لازم:................................ 12
تثبیت مسئولیت:...................... 12
8- مزایا و محاسن تفویض اختیار................ 12
9- محدودیتهای تفویض اختیار که مدیر باید به آنها توجه نماید.. 13
10- موانع تفویض اختیار.......... 14
11- راههای بر طرف نمودن موانع تفویض اختیار........ 16
هزینه تصمیم گیری:..... 17
تمایل به یکسانی خط مشی ها:......... 17
وسعت و بزرگی سازمان:..... 17
محیط سازمان، انعطاف پذیری:........... 17
فنون کنترل:.......... 17
تفویض اختیار.............. 18
اختیار:...................... 18
تفویض اختیار:............. 19
تمرکز و عدم تمرکز:.......... 21
تفویض اختیار، موانع و محاسن............ 22
مزایا و محاسنی که می توانددر تفویض اختیار برشمرد به صورت زیر است:.... 25
۱) مدیران ممکن است اعتقاد داشته باشند که خودشان در انجام وظایف زیردستان تواناترند:....... 25
۲) نداشتن اعتماد و اطمینان به زیردستان:...... 26
۳) ناتوانی مدیران در راهنمایی مرئوسان:.. 26
۴) احساس عدم امنیت به مدیران:..... 26
۵) فقدان کنترل:....... 26
۱) تفویض اختیار باید کامل و به وضوح مفهوم باشد:........ 28
۲) برای تفویض اختیار..... 28
۳) انگیزش زیردستان:....... 28
۴) اغماض در مورد اشتباهات زیردستان:..... 29
۵) استقرار کنترل کافی:......... 29
13- نتیجه....................... 30
منابع و مراجع.............. 32
منابع فارسی :................... 32
منابع لاتین :............. 32