دورۀ نوجوانی دوره ای است كه در مصادف با تغییر و انتقال در برگ[1]، 1990 ) . استقلال نسبی از والدین و وابستگی به گروه همسالان و دوستان ، رشد و تحول مفهوم خود و هویت یابی اجتماعی و جنسی ، اتتخاب رشته تحصیلی ، برنامه ریزی برای دانشگاه و انتخاب شغل از جمله عواملی هستند كه برای نوجوانان تنیدگی هایی را ایجاد می كنند (فورنت[2] و همكاران ،1998 ) اینعوامل تنیدگی زا توأم با خواست ها و تقاضا های آموزشی در محیط مدرسه و انتظارات والدین از نوجوانان ، سلامت و بهداشت روانی آنها را به مخاطره می اندازد و بر عملكرد كلیو تحصیلی آنها تأثیر منفی می گذارد (نایمی[3] و واینیوماكی[4] ،1999 ) پژوهش ها حاكی استافرادی كه در رویارویی با چنین مسائلی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند ، آسب پذیر بوده و مشكلاتی نظیر افسردگی ، اضطراب ، تنهایی و احساس طرد شدگی ، كمرویی ، خشم ، تعارض بین فردی و....را تجربه می كنند. در عین حال پژوهش های بیشماری حاكی است كه بسیاری از مشكلات بهداشتی و اختلالات روانی – عاطفی ریشه های روانی – اجتماعیدارند و ارتقای مهارتهای مقابله ای و توانایی های روانی – اجتماعی در بهبود و سلامت روانشناختی افراد بسیار مؤثر است . این توانایی ها فرد را برای مقابله مؤثر باموقعیت هایتعارض زا یاری می كند و شخص را قادر می سازد تا در رابطه با سایر افراد جامعه ، فرهنگ و محیط خود به گونه ای مثبت و سازگارانه عمل كرده و سلامت به ویژه سلامت روانی خود را تامین كند . به همین دلیل در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی[5] برای آماده نمودن افراد هنگام مقابله با مشكلات و فشارهای زندگی و ایجاد رفتارهای مثبت و كاهش رفتارهایمنفی و در نتیجه دستیابی به زندگی موفقیت آمیز مورد توجه روانشنا سان و دست اندر كاران نظام های آموزشی قرار گرفته است.
فهرست مطالب
۱-۱- مقدمه ۵
فصل اول مسأله مورد بررسی ۵
۱-۲- بیان مسأله ۸
۱-۳- ضرورت و اهمیت پژوهش ۱۵
۱-۴- اهداف پژوهش ۱۹
۱-۴-۲- اهداف جزئی : هدف های جزئی این پژوهش عبارتند از : ۲۰
۱-۵- فرضیه های پژوهش ۲۰
۱-۶- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها ۲۱
۱-۶-۱- سلامت روانشناختی ۲۱
۱-۶-۳- شیوه های حل تعا رض بین فردی ۲۳
۱-۶-۳- مهارت جرأت ورزی ۲۴
فصل دوم پیشینه تحقیق و پایه های ۲۵
نظری ۲۵
۲-۱- مفهوم سلامت ۲۶
۲-۲- ابعاد سلامت ۲۷
- سلامت روان شناختی ۲۸
بهداشت روان ۳۶
ب) ارتباطات ارتباطی ۳۷
۲-۳-۱-حل مساله ۳۹
ب) مهارت های خاص حل مساله : ۴۵
۲-۳-۱-۲- راهبردهای مقابله ای ۴۷
۲-۳-۱-۴- نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد ۵۰
۲-۳-۲- حل تعارض بین فردی ۵۵
۲-۳-۲-۱- تعریف و ماهیت تعارض ۵۶
تعارض و تضاد میان ارزش ها : ۶۳
۲-۳-۲-۴- سبک های حل تعارض ۶۷
۲-۳-۲-۵- روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها ۷۱
۲-۳-۳- جرأت ورزی یا ابزار وجود ۷۵
۲-۳-۳-۱- تعریف جرأت ورزی ۷۶
۲-۳-۳-۲- اثر بخشی جرات آموزی در کنترل مشکلات روانشناختی ۷۷
۲-۳-۳-۴- سبک های پاسخدهی افراد ۸۰
۲-۳-۳-۶- مؤ لفه های جرأت ورزی ،افراد بایستی بر چهار مؤلفه ابراز وجود مسلط باشند که عبارتند از : ۸۴
فصل سوم روش شناسی تحقیق ۸۸
۳-۳- جامعه آماری ۹۰
-۴-۴نمونه و روش نمونه گیری ۹۰
۵- ابزارهای جمع آوری اطلاعات ۹۱
۳-۵-۱- مقیاس SCL-90-R 91
3-5-3- مقیاس نسخه دوم شیوۀ مقابله با تعارض رحیم (راسی- II) 99
الف) معرفی مقیاس : ۹۹
۳-۵-۴- مقیاس جرأتمندی جرابک ۱۰۲
الف) معرفی مقیاس ۱۰۲
ج) شیوه نمره گذاری و تفسیر نمرات: ۱۰۳
فصل چهارم ۱۰۶
یافته های تحقیق ۱۰۶
۴-۱- فراوانی گروه ها ۱۰۷
۴-۲-تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق ۱۰۸
جدول ۴-۵- نمرات آزمودنی ها در پس آزمون شیوۀ حل مسأله ۱۱۳
جدول ۴-۶ نمرات آزمودنی ها در پیش آزمون پرسشنامه جرأتمندی جرابک ۱۱۵
ب) آمار استنباطی ۱۱۹
جدول ۴-۱۰ نتایج تحلیل کوواریانس یکطرفه ؛ متغیر وابسته : سلامت روانی ۱۲۰
الف)شیوه حل تعارض سازنده ۱۲۱
الف)حل مسأله سازنده ۱۲۴
فصل پنجم ۱۳۱
۵-۲- محدودیت های پژوهش ۱۳۹
پرسشنامه ۱۴۱
آزمون SCL-90 141
2-1- مفهوم سلامت ۱۴۷
۲-۲- ابعاد سلامت ۱۴۸
- سلامت معنوی ۱۴۹
- سلامت روان شناختی: ۱۵۰
۲-۳-مهارتهای زندگی و مهارت های ارتباطی ۱۵۵
بهداشت روان ۱۵۸
ب) مهارت های ارتباطی ۱۵۸
۲-۳-۱-حل مساله ۱۶۰
۲-۳-۱-۱- مؤلفه های حل مسأله ۱۶۲
ب) مهارت های خاص حل مساله : ۱۶۶
۲-۳-۱-۲- راهبردهای مقابله ای ۱۶۹
۲-۳-۱-۳- سبکهای حل مساً له ۱۷۲
۲-۳-۱-۴- نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد ۱۷۳
۲-۳-۲- حل تعارض بین فردی ۱۷۹
۲-۳-۲-۲- انواع تعارض ۱۸۵
الف )تعارض فرد با خود ۱۸۵
ب ) تعارض های گروهی و سازمانی ۱۸۶
۲-۳-۲-۳- منابع تعارض ۱۸۸
۲-۳-۲-۴- سبک های حل تعارض ۱۹۲
۲-۳-۲-۵- روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها ۱۹۶
منابع مورد استفاده ۱۹۹
الف)منابع فارسی ۱۹۹