ایل قاجار ، از زمان تشكیل سلسله صفویه نام و نشانی داشتند و در كنار سپاه قزلباش ، در ركاب شاه اسماعیل شمشیر می زدند . در عهد شاه عباس كبیر ، اینان عده ای به گرجستان و تعدادی نیز به دو سوی رودخانه گرگان كوچانده شدند . از این طایفه ، آن گروه كه در سمت راست گرگان فعلی یا استر آباد آن روز سكونت داشتند به نام یوخاری باش و آن عده كه در ساحل چپ اقامت كردند به نام اشاقه باش معروف شدند .
ما با نام فتحعلی خان قاجار در بیان جریان بخشیدن كنیزی از جانب شاه سلطان حسین صفوی به او آشنا شدیم ، كه چگونه كنیز اهدایی حامله از آب در آمد و پس از چندی محمد حسن حسن خان قاجار از این زن پا به عرصة وجود گذاشت . و در همان قسمت توضیح دادیم كه در حقیقت محمد حسن خان فرزند فتحعلی خان قاجار نبوده بلكه پسر شاه سلطان حسین می شود .
فتحعلی خان قاجار از قبیله اشاقه باش یك بار به یاری شاه سلطان حسین شتافت و بار دیگر در زمان شاه تهماسب دوم از سلسله صفویه حمایت كرد كه بر اثر قدر ناشناسی این دو دیگر در زمان شاه تهماسب دوم از سلسله صفویه حمایت كرد كه بر اثر قدر ناشناسی این دو شاه ، او به استر آباد بازگشت و در صفر 1139 هجری به دست یكی از افراد ایل قاجار ، به تحریك نادر كشته شد . پس از كشته شدن فتحعلی خان قاجار ، بخت از اشاقه باش برگشت و قبیله یوخاری باش مورد لطف نادر قرار گرفتند و چون محمد حسن خان ، جان خود را در خطر دید از بیم ، مدت ها متواری شد و پس از قتل نادر به استر آباد آمد و مناطقی را به تصرف خویش در آورد ، و در سال 1171 هجری در راه مخالفت با كریم خان زند كشته شد و كریم خان دختر وی را به زنی گرفت و از نه پسر محمد حسن خان ، دو تن یعنی آقا محمد خان و حسین قلی خان جهانسوز را به شیراز برد ، و چون مردی با صفا و نیك نفس بود . حسین قلی خان را به حكومت دامغان فرستاد ولی او راه عصیان پیش گرفت و به دست تركمانان كشته شد و آقا محمد خان تا مرگ كریم خان ، یعنی تا سال 1193 هجری در شیراز ماند .
فهرست مطالب
نظری كوتاه به آغاز كار این سلسله .........................
وضع اجتماعی زنان ..........................................
زن در تنگناهای اقتصادی خانواده................................
قدرت خواجگان حرمسرا .......................................
خدمه و ساكنان اندرون...........................................
سلطان حقی.......................................................
نام و برخی مشخصات تعدادی از زنان فتحعلی شاه..............
منابع و ماخذ ..................................................................